Het officiële einde van de oorlog 1914-1918

Dat de Heistse bevolking het zeer hard te verduren had in de oorlogsjaren is voor iedereen duidelijk.

Vandaar dat we eens gingen opzoeken hoe de overheid reageerde op de blijde mare van de bevrijding.

In het Schepencollege van 25/10/1918 geeft Burgemeester de Gheldere Robert een lezing van een brief van luitenant Peellaert van het 1e regiment Carabiniers, de troepen die Heist bevrijdden.

6me Division d’armée                         Le 23 octobre 1918
1er Regiment de Carabiniers
Etat Major

Monsieur le Bourgmestre,

“J’ai l’honneur de vous adresser au nom du corps d’officiers, des sous-officiers et soldats du 1er Régiment de Carabiniers, mes plus chaleux aux remerciement pour les souhaits de bienvenue et les félicitations que vous avez bien voulu m’ exprimer.”

“La sympathie qui nous a été témoignée avec un si grand élan par la population de Heyst et de Duinbergen laissera en nos coeurs un impérisable souvenir.”

“C’est avec un satisfaction bien légitime qui le Régiment a pris connaissance de votre adente proclamation qui acte la retraite de l’ennemi ainsi que la rentrée du 1er Régiment de Heyst et de Duinbergen. L’exemplaire fera plaisir de ses archives.”

“Je vous prie de bien vouloir agréer, Monsieur le Bourgmestre, l’expression de mes sentiments les plus distingués.”

“Le Lieutenant Colonel Ab. Commandant,
(sig) Peellaert

“à Monsieur le Bourgmestre de la ville de et Heyst s/mer.

Na voorlezing van dit schrijven geeft de Burgemeester relaas van de laatste oorlogsmomenten, wat als volgt opgetekend werd in het notulenboek van het Schepencollege onder de titel:

 “Belangrijke feiten voor de geschiedenis der gemeente”

De laatste Duitsche soldaten trokken door de gemeente in de nacht van 18 tot 19 oktober rond 2 uur ‘s nachts. De zaterdagvoormiddag rond 9 uur werd de stad overvlogen door 4 Fransche vliegtuigen, zeer laag vliegende; de inzittenden wuifden met de hand, de bevolking begroette ze met geestdrift.

Om 11 ure werd het nationaal vandaal geheschen aan het stadhuis, en aan bijna al de huizen der stad, aan de ingangstrap van het stadhuis werd de Heer Burgemeester omringd door de Heer de Schepen Gheyle en den Gemeentesecretaris Dubois, op plechtige wijze lezing gegeven der proclamatie van de bevrijding der gemeente, waarvan tekst hierna:

“Medeburgers,
In naam van Zijne Majesteit Albert, Koning der Belgen, breng ik ter kennis der Bevolking dat het grondgebied der Gemeente door den vijand verlaten en wederom vrij en onafhankelijk is. Nu, dat we wederom vrij mogen asemen, is ons eerst gedacht en onze eerste Hulde, eene Hulde van eerbied en getrouwheid aan den heldhaftigen Vorst die sedert 4 jaar met bewonderenswaardige heldenmoed aan ‘t hoofd staat van onze dappere Belgische soldaten aan onzen dierbaren Koning Albert.

Leve Zijne Majesteit, onze Koning Albert.

“Medeburgers,
Het uur der verlossing voor alle goede burgers is geslagen. Doch in ons onuitsprekelijk geluk van, na vier jaar dwingelandij, wederom Vrije Belgen te zijn, hebben wij ook vooral te denken aan onzen plichten van dankbaarheid. Dankbaarheid, ja, diepe erkentelijkheid, aan deze die ons vrij gevochten hebben en ons dus komen verlossen zijn, aan ons heldhaftig Belgisch Leger, die ons als eene eeretaak op zich heeft willen nemen van ons dierbaar land en vooreerst onze kust vrij te vechten. Eere aan die helden, eere en dankbaarheid. Dankbaarheid ook de dappere Legers onzer Verbondenen Engelsche, Fransche en Amerikaansche, die ons hunne zonen, hun gtld, hun goed opgeofferd hebben om aan het kleine België het dierbaar pand zijner Vrijheid en onafhankelijkheid weder te geven.

“Leve onze dappere soldaten van Heyst, ons heldhaftig Belgisch Leger.”

Leve onze dierbare Koning, Zijne Majesteit Albert.
Leve ons vrij en onafhankelijk België, ons dierbaar Vaderland.

Heyst-aan-zee, dus 19 oktober 1918.
De Burgemeester,
(get.) R. de Gheldere.

Om 21/2 ure namiddag deed de eerste Belgische patrouille, bestaande uit 4 soldaten van het 2e Jager te voet hare blijde intrede in Heyst; de inwoners jubelden van geluk en aandoening; met een onbeschrijfelijke geestdrift werden onze dapperen door honderde en honderde inwoners vergezeld tot aan het stadhuis waar de Burgemeester, omgord met de driekleurige scharpe, hem aan den ingangstrap afwachtte, ze omhelsde onder de jubelende toejuichingen der bevolking en ze in eene aanspraak verwelkomde en gelukwenschte.

Om 4 uur kwam de Compagnie aangevoerd door luitenant Boeynaems; aan dezen officier werden de Burgemeester 2 soldaten (Elzassers) welke geweigerd hadden het Duitsche Leger te volgen, afgeleverd; den zondag, 20 oktober 1918, werd in de parochiale kerk een plechtig “Te Deum” van dankzegging gezongen.

De Kerk was proppensvol, alle overheden waren aanwezig; op de eereplank nevens den Heer Burgemeester de Gheldere en de Heer Schepen Gheyle hadden plaats genomen, twee soldaten van Heist, in verlof, met name Augustin Vandierendonck en Albert Ackx. Na het “Te Deum” had in de Raadzaal van het stadhuis in tegenwoordigheid van alle beambten van Staat, Provincie en gemeente en van de Voorzitters van al de maatschappijen der stad, eene plechtige vergadering waar de proclamatie der bevrijding door den Heer Burgemeester werd afgelezen en toegejuicht en eene driedubbele hulde werd gebracht aan Zijne Majesteit den Koning. Den woensdag 23 oktober deed het 1e Régiment Carabiniers zijne intrede in de stad; de kolonel en de staf werden op de statieplaats verwelkomd door den Heer Burgemeester.