HomeTentoonstellingenTentoonstellingen 2006Evolutie en verspreiding (deel 1) / 2006 - Hoeven in de Zwinstreek

Inpoldering

Vele eeuwen voor de opkomst van het toerisme in Knokke-Heist zijn landbouw en visserij de belangrijkste economische activiteiten. Het overstromingsgebied van het Zwin ten oosten van de Blankenbergse Dijk (10de eeuw, lijn Blankenberge-Brugge) wordt van de 8ste tot de 19de eeuw ingedijkt. Er ontstaan nieuwe polders. Vanaf de 10de eeuw laten leenheren hofsteden inplanten. Later worden ook kloosterordes actief in de Zwinstreek. Bij elke nieuwe indijking rijzen kort achter of bij de dijk nieuwe (omwalde) hofsteden uit de vruchtbare kleigrond. Vanuit bestaande leenhoven ontstaan ook nieuwe leenhoven.

A. Bij de aanleg van de Ringdijk (ca. 1050): bestaande uit de Evendijk, Kalvekeetdijk (11de eeuw), Brolozedijk en Krinkeldijk

FU-11-IMG0082• De Duivekete (Spelemanstraat) – nu Blauwe Duivekete (voordien Reigerij)


FU-05-IMG0009• Rode Poort (Spelemanstraat)


FU-05-IMG0019• Groot Pronkenburg (Fonteinestraat)


• Veldegoed (Westkapellestraat) – verdwenen, nu carrosserie Lierman


• Hof ten Poele (Kalvekeetdijk) - verdwenen, nu ambachtelijke zone ’t Walletje


• Hof ter Zale (Oostkerkestraat) – verdwenen


FU-11-IMG0001• Hof ter Kalvekete (Sluisstraat)


• Hof van Reigaarsvliet (ter hoogte van Marouxdreef) – verdwenen


FU-02-IMG0039• Hof Oostenhem (Westkapellestraat) – nu een paardenhoeve


Rijnwachtlaan_1• Boerenhof (Koudekerkelaan) – beschermd als monument, nu een horecazaak

• Vogelzang (Waterstraat)

later:
FU-02-IMG0061• Jacobinessenhoeve (Westkapellestraat)

B1. Bij de aanleg van dijken ten westen van het Reigaersvliet: Pannedijk (later Krommedijk, ca. 1175), Vaardenaarsdijk (tussen Groene Dijk en Kragendijk, ca. 1190), Keuveldijk (ca. 1220), Monnikendijk (ca. 1230), Volkaartsdijk (ca. 1240), Butspolderdijk (1255-1259) en Vagevierspolder (1282-1294)
B2. Bij de aanleg van dijken ten oosten van het Reigaersvliet: Greveningedijk (ca. 1170) – meer oostwaarts van de doorbroken Brolozedijk

FU-13-IMG0083• Grote Keuvel (1255, Kalfstraat)


FU-13-IMG0060• Kleine Keuvel (1255, Hazegrasstraat)


Kalfstraat_Vaucelles_001• Vaucelles Hofstede – (ook Vauxellishoeve, Kalfstraat) – afgebroken


FU-13-IMG0052• Palinghuis (Hazegrasstraat, wijk Schapenbrug) – nu Palingsstede


FU-13-IMG0035• Wit Huis (Graaf Jansdijk) – beschermd als monument

• Wal ter Rugge (Westkapellestraat) – verdwenen

C. Bij de aanleg van de Paulusdijk, ook Hazegraspolderdijk (1627)

Prinsenhoeve_Graaf_Jansdijk• Prinsenhoeve – Graaf Jansdijk

D. Bij de aanleg van de Nieuwe Hazegraspolderdijk (1784)

FU-14-IMG0001• Hoeve Vandepitte – Hazegrasstraat


FU-14-IMG0018• Hoeve Grote Stelle – Hazegrasstraat


FU-14-IMG0038• Hoeve Hazegras – Hazegrasstraat


Hoeve Lanckriet_Hazegrasstraat• Hoeve Zoutepolder - Hazegrasstraat

 

Omwalde hoeve
De bedoeling van het omgrachten van de hoeve is het afbakenen van het binnenhof en het beschermen van mens en vee. Het binnenhof wordt opgehoogd met de aarde uit de gracht waardoor een motte ontstaat. Overstromingsgevaar wordt zo beperkt. Een toegangspoort sluit de enige toegang af, een bijkomende bescherming tegen indringers.

 

CD04_IMG0088 CD04_IMG0086
CD04_IMG0087


De meningen over de ouderdom van de omwalde hoeve zijn verdeeld: voorhistorisch, Keltisch of Frankisch. In georganiseerde neolithische dorpen was het vee nog dakloos en niet in afzonderlijke stalgebouwen ondergebracht. Het ontwikkelingsproces naar eigenlijke omwalde hoeve met losse bebouwing zou zich in de middeleeuwen voltrekken.

 

 


Aantal landbouwers in Knokke
Sinds het einde van de 17de eeuw is het aantal grote en kleine landbouwbedrijven te Knokke vrijwel onveranderd gebleven. Het aantal landbouwers bedroeg 44 in 1682. In 1912 waren er dat 54. Alleen de landbouwmethoden zijn grondig gewijzigd.

Uit: J. Opdedrinck – De geschiedenis van Knokke – Lannoo, 1968

Anno 2006 zijn er dat 27. 10 van de nu actieve boeren hebben echter op korte of middellange termijn geen opvolging. De hele gemeente Knokke-Heist telt nu iets meer dan 100 boeren, waarvan ruim de helft (nog) geen opvolging heeft.

 

 

Vorige pagina  /  Hoofdpagina  / Volgende pagina